News

Nhiệm vụ “bất khả thi” trên nóc nhà Nam Bộ

Mùa mưa Tây Ninh là thách thức lớn đối với Trần Đức Hòa – Trưởng ban quản lý dự án Tây Ninh của Tập đoàn Sun Group, cùng đội ngũ thi công tôn tượng Bồ Tát Di Lặc, bởi nỗi lo sạt lở thường trực trên địa hình triền dốc 60 độ và thử thách biến hơn 5.000 tấn đá sa thạch thành kiệt tác trên đỉnh núi Bà Đen.

Những ngày tháng 7, tháng 8 năm 2023, Tây Ninh mưa dầm dề, tôn tượng Bồ Tát Di Lặc đang dần thành hình. Đỉnh núi Bà Đen thu hút đông đảo khách đến săn các hiện tượng mây hiếm gặp như mũ mây, mây cầu vồng, mây phượng hoàng, biển mây…

“Mây càng nhiều, càng ảo diệu, nỗi lo của chúng tôi càng lớn”, anh Trần Đức Hòa nhớ lại. Những ngày mây đẹp cũng là ngày mưa nhiều, thậm chí giông sét, gió giật. Lạnh, ướt, sương mù, sạt lở, trơn trượt, gió phần phật tạt vào vách núi.

Sự khắc nghiệt của thời tiết và địa hình không những không đáp ứng điều kiện an toàn để thi công, mà còn đòi hỏi sự tính toán kỹ lưỡng, sự chính xác đến cực đoan khi tạo tác tôn tượng. Một sai sót dù nhỏ một centimet, cũng có thể “cuốn trôi” công sức, thậm chí gây sạt lở các công trình hiện hữu.

Theo tính toán của đơn vị thi công, một đại công trình Phật giáo lớn hàng đầu thế giới nằm trên đỉnh núi cao hơn 900 m, cần ít nhất hai năm để hoàn thiện. Trong đó, riêng công đoạn chế tác đá và ốp hoàn thiện mất 400 ngày. Song đại công trình này được chủ đầu tư yêu cầu phải hoàn thiện chỉ trong 9 tháng, để ngay những ngày đầu năm mới 2024, du khách đến núi Bà Đên có thể chiêm bái vị Bồ Tát Di Lặc

“Có thời điểm, trên công trường có khoảng 600-700 người thi công. Tất cả khâu đều phải làm cuốn chiếu, gối đầu để kịp tiến độ. Chúng tôi cũng liên tục tăng ca tăng kíp, trực 24/24 để kịp tiến độ công việc”, anh Trần Đức Hòa cho biết.

Giữa năm 2022, khi nhận nhiệm vụ giám sát, thi công tôn tượng Bồ Tát Di Lặc được ghép từ 6.688 viên đá sa thạch, mỗi viên mang một kích cỡ, một tạo hình duy nhất, các cán bộ ban quản lý dự án Tây Ninh cảm thấy mọi thứ ngoài sức tưởng tượng.

Công trình nằm trên đỉnh phân thủy có địa hình dốc lớn của núi Bà Đen, khe tụ thủy chảy xuyên phạm vi địa hình, tạo ra chia cắt và thay đổi trạng thái địa chất. “Khi khảo sát địa hình địa chất, tôi không hình dung làm thế nào tạo nên bức tượng khổng lồ hơn 5.000 tấn, trên một vùng địa hình đầy thách thức với rất nhiều đá mồ côi, mà chúng tôi có chưa đến 300 ngày để giải bài toán này. Đó gần như một nhiệm vụ bất khả thi”, anh Trần Đức Hòa nhắc lại sự hoài nghi ban đầu về dự án.

Những phương án cọc được lựa chọn, loại máy khoan cọc hơn 100 tấn được sử dụng, biện pháp kết cấu giật cấp được ứng dụng, di chuyển máy móc thiết bị theo chiều gió để đảm bảo an toàn… Bài toán định vị các phần kết cấu móng, dầm, giằng phức tạp đã lần lượt tìm được lời giải bởi nhiều phương án đòi hỏi sự sáng tạo và kỳ công, để biến điều tưởng như không thể thành có thể.

Xếp chồng 6.688 viên đá sa thạch chính xác từng centimet

Tại nhiều quốc gia, nhiều tôn tượng được đúc bằng bê tông, được tạc trên núi đá, thậm chí được đúc bằng vàng nguyên khối, nhưng bức đại tượng ghép bởi hàng nghìn viên đá sa thạch với đủ loại kích cỡ, là lần đầu tiên có tại Việt Nam và cũng hiếm hoi trên thế giới.

Việc thi công tôn tượng gợi liên tưởng đến cách người Ai Cập cổ đại xây dựng kim tự tháp với các khối đá vôi, đá granite xếp chồng lên nhau một cách đối xứng gần như hoàn hảo về mặt hình học, mà đến nay, cách thức vận chuyển hàng triệu tấn đá và xây dựng nên kỳ quan này vẫn là một bí ẩn.

Còn với tôn tượng Bồ Tát Di Lặc, việc ghép hàng nghìn viên đá sa thạch chính xác đến từng centimet theo kiểu kim tự tháp chưa phải nhiệm vụ khó khăn nhất.

Là người trực tiếp điều phối thiết kế và thi công, anh Bùi Nhất Thi – Trưởng bộ phận điều phối thiết kế dự án cho biết mỗi viên đá lại có biện pháp lắp đặt khác nhau, trong đó có biện pháp xếp chồng lên theo kiểu kim tự tháp. Ba cột tháp và 5 con robot được sử dụng để vận chuyển và lắp đặt từng viên đá, với mỗi viên nặng từ 1,2-1,5 tấn. Các viên đá được đánh số thứ tự theo lớp để quá trình thi công đúng vị trí.

Theo anh Thi, phần ghép đá phức tạp nhất nằm ở các vị trí như mũi, môi và hai bàn tay tôn tượng, các kỹ sư phải sử dụng biện pháp phức tạp, đó là treo ngược đá.

“Biện pháp treo đá ngược có nhiều, nhưng ở tôn tượng Bồ Tát Di Lặc, tôi chưa thấy bao giờ, bởi không chỉ mỗi viên đá có trọng lượng đến cả tấn, mà còn đòi hỏi độ chính xác tuyệt đối để đảm bảo linh hồn và thần thái an nhiên, hoan hỉ của tôn tượng Di Lặc”, anh Thi chia sẻ. Với mỗi viên đá treo ngược ở vị trí khó, có khi các công nhân phải mất đến 3-4 ngày để hoàn thành.

Từ những viên đá sa thạch vô tri, một tôn tượng Bồ Tát Di Lặc khổng lồ đã hiện hình sống động, với nụ cười hoan hỉ, ánh mắt từ ái, dáng ngồi an yên và sinh động như một tác phẩm nghệ thuật điêu khắc.

Ngày 28/1, lễ khai quang tôn tượng Bồ Tát Di Lặc đã được tổ chức trên đỉnh núi Bà Đen, thu hút hàng nghìn Phật tử cùng du khách thập phương đến chiêm bái.

Hoài Phong