Ngày 9/2, các quan chức Nepal xác nhận những nhà leo núi phải đóng gói “thành phẩm” vào túi nhựa và mang xuống trạm nền sau khi đi vệ sinh trong hành trình leo núi. Quy định mới được ban hành bởi chính quyền đô thị Pasang Lhamu, đơn vị giám sát phần lớn phía Nepal của đỉnh Everest.

Sherpa Mingma, Chủ tịch khu Pasang Lhamu, cho biết ngọn núi bắt đầu bốc mùi khi người leo núi phóng uế bừa bãi nhưng không dọn dẹp. Điều này ảnh hưởng xấu tới hình ảnh của địa phương.

Sherpa tin đây là quyết định chính xác nhưng cũng thừa nhận việc này có thể khiến hành trình của khách khó khăn hơn. Sherpa Tashi, đồng sở hữu công ty Nepal Seven Summits Treks, nói giữ gìn môi trường trên đỉnh Everest là điều quan trọng. Ông cho biết quy tắc tương tự cũng đã được áp dụng ở một số đỉnh nổi tiếng khác như Aconcagua, Vison hay Denali.

Trước khi có quy định này, hàng thập kỷ qua, người leo Everest thường chôn phân trong băng, tuyết hay thậm chí để giữa đường. Ryan Waters, hướng dẫn viên của Moutain Professionals, cho biết các nhà leo núi có thể đi vệ sinh ở những điểm khác nhau trên hành trình, tùy theo trạm.

Khu vực trạm nền. Ảnh: Explorers Passage

Khu vực trạm nền. Ảnh: Explorer’s Passage

Ví dụ, ở trạm nền (5.364 m), hệ thống lều vệ sinh nhiều nên các nhà leo núi dễ sử dụng. Tại trạm 1 (6.065 m), người leo núi thường “đi” vào các khe hoặc đào hố ở gần sông băng Khumbu. Ở trạm 2 (6.400 m), các đội thường dựng một lều vệ sinh để có thể “giải quyết” rồi đóng vào túi mang xuống.

“Trạm 2 từng là vấn đề vì những thứ đó cứ tích tụ trong khe núi, không bao giờ biến mất. Giờ đây, nhiều người có ý thức đem túi theo và gói lại”, Waters nói.

Tình hình ở các trạm trên cao còn nghiêm trọng hơn nữa do mọi người không muốn tốn sức vác “rác” xuống. Ví dụ, ở trạm 4 (7.950 m), mặt thềm bị đóng băng cứng nên không thể đào hố như các trạm thấp.

Ủy ban kiểm soát ô nhiễm Sagarmatha, chuyên theo dõi chỉ số sức khỏe môi trường của Everest, ước tính có khoảng ba tấn “rác thải từ người” từ trạm 1 tới trạm 4. Trong thập kỷ qua, chính phủ Nepal đã tăng số lượng giấy phép leo Everest qua mỗi mùa. Vào mùa leo năm 2014, số giấy phép được cấp là 250. Năm ngoái, con số này đã tăng tới 454. Nếu không có biện pháp thay đổi, lượng chất thải trên đường chinh phục Everest sẽ còn tăng lên.

Trước kia, Nepal đã yêu cầu các nhà leo núi và công ty tổ chức phải dọn rác khi xuống núi. Thậm chí, họ đã phối hợp cùng nhiều nhãn hàng nổi tiếng để truyền thông vấn đề này. Theo Waters, với quy định mới, ông đang tính đến khả năng yêu cầu khách mang túi chứa chất thải xuống trạm 2 để tập trung trước khi nhân viên công ty vận chuyển xuống dưới.

Hoài Anh (Theo BBC, Outside Online)