News

Thái Bình, mảnh đất quê lúa hiền hòa không chỉ níu chân du khách bởi những cánh đồng thẳng cánh cò bay hay những điệu hát chèo say đắm lòng người, mà còn bởi nền ẩm thực phong phú, đậm đà hương vị đồng quê. Trong vô vàn thức quà quý ấy, không thể không nhắc đến Bánh Cay Làng Nguyễn – một tuyệt tác ẩm thực dân dã, kết tinh từ những nguyên liệu quen thuộc nhưng lại mang trong mình câu chuyện lịch sử và hương vị độc đáo khó quên.

Nếu bạn là một tín đồ ẩm thực, một người yêu thích khám phá văn hóa vùng miền, hay đơn giản đang tìm kiếm một món quà quê ý nghĩa mang về từ chuyến du lịch Thái Bình, thì Bánh Cay Làng Nguyễn chính là lựa chọn không thể hoàn hảo hơn. Hãy cùng chúng tôi khám phá hành trình thú vị của món bánh đặc sản này, từ nguồn gốc tên gọi, quy trình chế biến công phu đến hương vị làm say lòng biết bao thực khách.

Mục lục

• Nguồn gốc lịch sử và tên gọi thú vị của Bánh Cay Làng Nguyễn
• Khám phá nguyên liệu và quy trình chế biến công phu
  • Thành phần nguyên liệu dân dã mà tinh túy
  • Quy trình chế biến tỉ mỉ, đòi hỏi kinh nghiệm
• Hương vị độc đáo níu chân thực khách
• Địa chỉ mua Bánh Cay Làng Nguyễn chuẩn vị

Nguồn gốc lịch sử và tên gọi thú vị của Bánh Cay Làng Nguyễn

Bánh Cay Làng Nguyễn không chỉ là một món ăn, mà còn là một chứng nhân lịch sử, mang trong mình dấu ấn của thời gian. Tương truyền, món bánh này ra đời vào khoảng thế kỷ 18, dưới thời Vua Lê Hiển Tông. Người dân làng Nguyễn, xã Nguyên Xá, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình đã sáng tạo ra thứ bánh độc đáo này để làm sản vật tiến vua.

Chuyện kể rằng, khi vua thưởng thức món bánh, ngài đã tấm tắc khen ngon bởi hương vị lạ miệng, vừa dẻo thơm, vừa bùi béo lại có chút cay nồng ấm áp của gừng. Từ đó, bánh được gọi với cái tên mỹ miều là “bánh tiến vua” và trở thành niềm tự hào của người dân làng Nguyễn nói riêng và đất Thái Bình nói chung.

Một điều thú vị khác nằm ở chính tên gọi “Bánh Cay”. Nhiều người lần đầu nghe tên thường lầm tưởng rằng bánh được làm từ con cáy (một loài cua nhỏ sống ở vùng nước lợ) hoặc có vị cay xé lưỡi. Tuy nhiên, sự thật lại không phải vậy. Chữ “Cay” trong tên bánh xuất phát từ hai yếu tố:

• Hình dáng: Bánh thành phẩm thường được cắt thành những miếng nhỏ, có hình dáng tựa như những chiếc “cày” nhỏ dùng trong nông nghiệp.
• Hương vị: Vị cay đặc trưng của bánh đến từ gừng tươi giã nhỏ, một thành phần không thể thiếu. Vị cay này không gắt mà chỉ a cay the the, nồng ấm, hòa quyện tinh tế với vị ngọt, bùi, béo của các nguyên liệu khác, tạo nên sự cân bằng hoàn hảo.

Như vậy, cái tên “Bánh Cay” là sự kết hợp độc đáo giữa hình ảnh mộc mạc và hương vị đặc trưng, gợi lên nét đẹp bình dị mà sâu sắc của món quà quê này.

Khám phá nguyên liệu và quy trình chế biến công phu

Để làm nên những chiếc Bánh Cay Làng Nguyễn thơm ngon chuẩn vị, người nghệ nhân phải trải qua một quy trình chế biến tỉ mỉ, đòi hỏi sự khéo léo, kiên nhẫn và kinh nghiệm được đúc kết qua nhiều thế hệ. Từ khâu chọn nguyên liệu đến các bước thực hiện đều ẩn chứa những bí quyết riêng.

Thành phần nguyên liệu dân dã mà tinh túy

Điều làm nên sự đặc biệt của Bánh Cay Làng Nguyễn chính là sự hòa quyện của những nguyên liệu hết sức dân dã, quen thuộc với người nông dân Việt Nam:

• Gạo nếp: Thường là loại nếp cái hoa vàng hoặc nếp quýt hạt tròn, mẩy, trắng trong, có độ dẻo thơm đặc trưng. Gạo phải được chọn lọc kỹ càng, ngâm đủ thời gian để mềm nhưng không bị chua.
• Gấc: Chọn quả gấc chín đỏ tươi, gai nở đều, bổ ra lấy phần ruột đỏ (màng bao quanh hạt). Gấc không chỉ tạo màu vàng cam óng ả, đẹp mắt cho bánh mà còn góp phần tạo nên hương vị thơm nhẹ đặc trưng và bổ sung dinh dưỡng.
• Lạc (Đậu phộng): Chọn lạc cúc hoặc lạc đỏ, hạt đều, mẩy, rang chín tới, xát vỏ và giã dập vừa phải để giữ được độ bùi và giòn.
• Vừng (Mè): Vừng trắng được rang vàng thơm, góp phần tăng hương vị và sự hấp dẫn cho món bánh.
• Mỡ phần: Chọn mỡ khổ hoặc mỡ gáy tươi ngon, thái hạt lựu nhỏ, rán vàng giòn thành tóp mỡ. Phần nước mỡ trong được giữ lại để trộn vào bột, tạo độ béo ngậy, mềm mượt và giúp bánh bảo quản được lâu hơn. Tóp mỡ giòn tan cũng là một thành phần thú vị khi thưởng thức.
• Gừng tươi: Chọn gừng già, cay nồng, rửa sạch, giã nhỏ hoặc xay nhuyễn. Đây là linh hồn tạo nên vị cay ấm đặc trưng của bánh.
• Đường kính: Tạo vị ngọt thanh, vừa phải cho bánh.
• Muối: Một chút muối giúp cân bằng vị ngọt và làm nổi bật các hương vị khác.
• Vani (tùy chọn): Một số nơi có thể thêm chút vani để tăng hương thơm.

Quy trình chế biến tỉ mỉ, đòi hỏi kinh nghiệm

Quy trình làm Bánh Cay Làng Nguyễn khá công phu, trải qua nhiều công đoạn:

1. Sơ chế nguyên liệu: Gạo nếp vo sạch, ngâm nước khoảng 6-8 tiếng cho mềm rồi vớt ra để ráo. Gấc bổ đôi, lấy ruột đỏ, bỏ hạt, đánh nhuyễn. Lạc rang chín, bỏ vỏ, giã dập. Vừng rang vàng. Gừng rửa sạch, giã nhỏ. Mỡ phần thái hạt lựu, rán lấy tóp và nước mỡ.
2. Xay bột và trộn màu: Gạo nếp sau khi ngâm được xay thành bột nước mịn. Sau đó, bột được cho vào túi vải, ép hoặc treo lên để ráo bớt nước, chỉ giữ lại khối bột dẻo mịn. Trộn đều bột nếp với phần ruột gấc đã đánh nhuyễn để tạo màu vàng cam tự nhiên.
3. Nấu bột (Công đoạn quan trọng nhất): Đây là bước quyết định độ ngon và kết cấu của bánh. Cho bột nếp trộn gấc, đường, một phần nước mỡ, gừng giã nhỏ, một chút muối vào chảo chống dính. Đun trên lửa nhỏ và đảo liên tục, đều tay. Quá trình này đòi hỏi sức khỏe và sự kiên trì vì bột nếp rất đặc và nặng tay. Đảo đến khi bột quyện thành một khối dẻo mịn, không dính chảo, màu vàng cam óng ả và dậy mùi thơm là đạt.
4. Trộn nhân: Khi bột đã chín tới, bắc chảo ra khỏi bếp, nhanh tay cho lạc rang giã dập, vừng rang, tóp mỡ vào trộn đều. Việc trộn đều các nguyên liệu giúp bánh có hương vị hài hòa và kết cấu hấp dẫn.
5. Tạo hình và hoàn thiện: Đổ hỗn hợp bánh còn nóng ra một mặt phẳng đã chống dính (thường là lá chuối hoặc giấy nến có thoa chút mỡ). Dàn đều bánh thành một lớp dày khoảng 1.5 – 2cm. Có thể dùng khuôn hoặc ép thủ công thành dạng thỏi dài, hình chữ nhật. Rắc thêm vừng rang lên bề mặt để trang trí và tăng hương thơm.
6. Để nguội và cắt bánh: Để bánh nguội hoàn toàn trong vài giờ cho cứng lại. Sau đó, dùng dao sắc cắt thành những miếng nhỏ vừa ăn, thường có hình chữ nhật hoặc hình thoi.

Hương vị độc đáo níu chân thực khách

Thưởng thức một miếng Bánh Cay Làng Nguyễn là trải nghiệm một bản giao hưởng hương vị đầy tinh tế. Điều đầu tiên cảm nhận được là độ dẻo đặc trưng của gạo nếp, nhưng không hề dính răng. Tiếp đến là vị ngọt thanh, vừa phải của đường, không hề gắt cổ, quyện lẫn với vị béo ngậy của mỡ phần và tóp mỡ giòn tan. Xen kẽ trong đó là cái bùi bùi của lạc rang, mùi thơm lừng của vừng rang và gấc chín.

Điểm nhấn đặc biệt và làm nên tên tuổi của món bánh chính là vị cay a the the, nồng ấm của gừng tươi lan tỏa nhẹ nhàng trong khoang miệng. Vị cay này không hề lấn át mà lại tôn lên các hương vị khác, giúp bánh ăn hoài không ngán, đồng thời tạo cảm giác ấm áp, nhất là khi thưởng thức vào những ngày se lạnh.

Bánh Cay Làng Nguyễn ngon nhất khi thưởng thức cùng một ấm trà xanh nóng hổi. Vị chát nhẹ của trà sẽ làm dịu đi vị ngọt béo, đồng thời làm nổi bật hơn vị cay nồng của gừng, tạo nên một sự kết hợp hoàn hảo, đậm đà phong vị làng quê Việt Nam. Đây không chỉ là món ăn vặt hấp dẫn mà còn là thức quà quý để biếu tặng người thân, bạn bè.

Địa chỉ mua Bánh Cay Làng Nguyễn chuẩn vị

Để tìm mua được Bánh Cay Làng Nguyễn chuẩn vị, giữ trọn hương thơm và sự dẻo ngon đặc trưng, bạn có thể tham khảo các địa chỉ sau:

• Tại Thái Bình:
  • Làng Nguyễn, xã Nguyên Xá, huyện Đông Hưng: Đây là cái nôi của món bánh, nơi bạn có thể tìm thấy những lò bánh gia truyền, sản xuất bánh tươi ngon mỗi ngày. Hỏi thăm người dân địa phương để tìm đến các cơ sở uy tín lâu năm.
  • Các cửa hàng đặc sản Thái Bình: Tại thành phố Thái Bình và các thị trấn lớn, có nhiều cửa hàng chuyên bán đặc sản địa phương, trong đó có Bánh Cay Làng Nguyễn từ các thương hiệu uy tín.
• Tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh:
  • Các cửa hàng đặc sản vùng miền: Nhiều cửa hàng chuyên kinh doanh đặc sản các tỉnh thành có bán Bánh Cay Làng Nguyễn. Hãy tìm đến các địa chỉ có uy tín, được nhiều người đánh giá tốt.
  • Các siêu thị lớn: Một số siêu thị có quầy hàng đặc sản địa phương cũng có thể có bán sản phẩm này.
• Mua trực tuyến:
  • Các sàn thương mại điện tử: Tìm kiếm “Bánh Cay Làng Nguyễn” trên các nền tảng như Shopee, Lazada, Tiki,… sẽ có nhiều gian hàng cung cấp sản phẩm này. Lưu ý đọc kỹ đánh giá, mô tả sản phẩm và chọn những người bán uy tín.
  • Website/Fanpage của các cơ sở sản xuất: Nhiều cơ sở sản xuất bánh cay uy tín tại Thái Bình đã có website hoặc fanpage riêng để giới thiệu và bán sản phẩm trực tuyến, giao hàng toàn quốc.

Lưu ý: Khi mua bánh, nên chọn những sản phẩm có bao bì ghi rõ nguồn gốc xuất xứ, thành phần, ngày sản xuất và hạn sử dụng. Bánh ngon là bánh có màu vàng cam tự nhiên của gấc, dẻo mềm, thơm mùi gừng, lạc, vừng và không bị chảy nước hay ẩm mốc.

Bánh Cay Làng Nguyễn không chỉ là một món ăn ngon, mà còn là niềm tự hào, là một phần hồn cốt của văn hóa ẩm thực đất Thái Bình. Với hương vị độc đáo, mộc mạc mà tinh tế, cùng câu chuyện lịch sử thú vị, món bánh này chắc chắn sẽ để lại ấn tượng khó phai trong lòng du khách. Nếu có dịp về thăm quê lúa Thái Bình, đừng quên tìm và thưởng thức món đặc sản trứ danh này, hoặc mua về làm quà cho người thân, bạn bè để cùng chia sẻ hương vị đồng quê bình dị mà đậm đà.